Het is een mooie zonnige dag als Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin (Wonen) onlangs op bezoek gaat bij Francesca. Francesca heeft een grote lach op haar gezicht en straalt helemaal, dat was een jaar eerder helaas anders. Toen woonde ze in een woning in Spangen, waar er volop lekkages, schimmelplekken, rotte kozijnen en mislukte reparaties waren. “Al 12 jaar lang woonde ik tussen de problemen, die alleen maar erger werden. En de problemen werden maar niet opgelost door de woningcorporatie. Het was een uitzichtloze situatie geworden voor mij en mijn zoon.”, zo vertelt Francesca.

Melding over de horrorwoning

Naar aanleiding van signalen over schimmelproblemen in huurwoningen startte Leefbaar Rotterdam begin 2024 met het Meldpunt Schimmel en Achterstallig Onderhoud. Met het meldpunt wilde Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin erachter komen hoe groot de problemen waren in Rotterdam en in welke gebieden deze het meeste voorkomen. In korte tijd kwamen er honderden meldingen binnen, inmiddels zijn er meer dan 600 meldingen binnengekomen. Ook Francesca maakte een melding, inclusief foto’s.

Naar aanleiding van haar melding wilde Vanessa Bruin graag Francesca ontmoeten en haar woning zien. Ook een verslaggever van De Havenloods ging mee, om een artikel te schrijven over schimmelwoningen in Rotterdam. Vanessa herinnert zich het bezoek in april 2024 nog goed: “We werden vriendelijk ontvangen in een woning die overduidelijk altijd netjes schoon werd gemaakt. In de woonkamer, waar al schimmel- en vochtproblemen te zien waren, vertelde Francesca over de problemen. Toen zat zij al 11 jaar in de problemen. De huurcommissie had al gebreken geconstateerd en een huurverlaging opgelegd, toch werden de problemen niet verholpen door de woningcorporatie. Ook de hulp van een advocaat bracht nog geen oplossingen. Terwijl Francesca vertelde dat ze in de zorg werkte en zo veel mogelijk nachtdiensten draait om niet in haar slaapkamer te hoeven slapen, opende ze de deur naar de slaapkamer. De muren en het plafond zaten flink onder de schimmel, echt een horrorkamer”.

De Havenloods schreef een groot artikel met foto’s over de woonsituatie, die de ogen opende van de woningcorporatie. Na vele jaren strijden zorgde het krantenartikel ervoor dat Francesca direct tijdelijk elders onderdak kreeg. Daarna heeft zij samen met de woningbouw gezocht naar een andere woning. “Die zoektocht kostte helaas even tijd. Er is krapte op de huizenmarkt en het aanbod is dus beperkt. Het is gelukt om nu een fijne woning zonder problemen te vinden. Inmiddels woon ik hier al heel wat maanden ontzettend prettig. Helaas moest ik wel mijn geliefde Rotterdam verlaten en woon ik net buiten de stad, maar vanaf mijn balkon kan ik in de verte de skyline wel zien. Dus Rotterdam is niet ver weg!”, zo vertelt Francesca. Ze mist haar oude huis niet, wel haar oude gezellige buren. Haar oude woning staat overigens nog steeds leeg, de problemen zijn blijkbaar nog steeds niet opgelost en de woning is nog onbewoonbaar.

Leven lacht weer toe

Voor Francesca is niet haar woning de grootste verandering, maar zijzelf. Sinds zij een gezond thuis heeft, is ze weer helemaal opgebloeid en straalt weer. De verhuizing was in alle opzichten een nieuwe start. Niet alleen een nieuwe gezonde woning en nieuwe buurt, ook moest zij qua meubels helemaal opnieuw beginnen. “Alle meubels en spullen uit mijn vorige woning heb ik weg moeten gooien, die waren aangetast door de schimmel en vocht. Toen ik in Spangen woonde heb ik ook al vaak bijvoorbeeld de gordijnen moeten vervangen vanwege de schimmel. Bij de nieuwe start moest ik ook de meubels nieuw aanschaffen, maar dat voelde ook wel goed. Een frisse start, zonder ellende uit het vorige huis.”, aldus Francesca.

Dat Francesca weer helemaal is opgebloeid wordt ook bevestigd door vriend Murat, die vol trots vertelt over dat haar passie voor muziek en zingen weer is teruggekomen en ze weer droomt van op het podium staan. Wie weet doet ze een keer mee met een talentenjacht, ze heeft eindelijk weer de energie voor zingen en kan haar passie laten vloeien. “Na jaren in een horrorhuis vol schimmel heeft ze nu een frisse start kunnen maken, alle ellende achter zich kunnen laten. Van schimmelhuis naar weer een lach op haar gezicht, fantastisch om te zien!”, zo reageert Vanessa Bruin.

Woningcorporatie grijpt in

De desbetreffende woningcorporatie schrok niet alleen van Francesca’s woonsituatie, maar ook van het eigen onderzoek dat zij intern deden. Er bleken meer ernstige situaties te zijn. Direct werd er een crisisteam opgezet en in de maanden erna werden meer dan 900 (oude) meldingen nagebeld en opgepakt. De woningcorporatie legde 25 rechtszaken met huurders stil, waarvan bij 16 huurders de woonsituatie zo ernstig bleek dat zij direct een vervangende woning kregen.

Ook werd het eigen meldpunt laagdrempeliger gemaakt en is de werkwijze van reparaties aangepast. Uit intern onderzoek bleek namelijk dat er aannemers waren die reparaties aftekenden die onvoldoende waren uitgevoerd, de melding werd dan gesloten en de huurder bleef in de problemen zitten. Voortaan tekenen huurders reparaties af, pas als deze ook echt en goed zijn uitgevoerd. “Dit is 1 van de 11 woningcorporaties die in Rotterdam actief is, zij hebben echt hun verantwoording opgepakt. Helaas zijn er ook corporaties en verhuurders die nog wegkijken voor de problemen of deze nog steeds niet serieus genoeg nemen.”, aldus Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin. “Uit ons recente onderzoek blijkt dat overduidelijk, helaas”.

Nog te veel verhuurders en woningcorporaties nemen de klachten van huurders niet serieus, zo is gebleken uit onderzoek onder de melders van het Leefbaar-meldpunt. Na onderstaande foto is meer te lezen over dit onderzoek en de stand van zaken.

Acties in de gemeenteraad & stand van zaken

De vele meldingen bij ons meldpunt Schimmel en Achterstallig Onderhoud maakte duidelijk dat actie noodzakelijk was. Leefbaar zorgde ervoor dat het onderwerp in april 2024 op de agenda van de gemeenteraad kwam, waarbij er verschillende voorstellen werden ingediend om de schimmelproblemen in Rotterdam aan te pakken. “Als verhuurders hun verantwoordelijkheid niet pakken, dan moet de gemeente hen dwingen. Winst mag nooit boven gezondheid van huurders gaan.”, aldus Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin (Wonen).

Woning APK

Leefbaar kwam met het plan voor een APK voor huurwoningen. De gehele gemeenteraad steunde dit plan unaniem, de woonwethouder werkt nu aan het opzetten van de keuring. Bij de periodieke keuring wordt, net als bij een APK voor auto’s, ook gekeken naar de oorzaak van de problemen en waar veiligheid de grootste prioriteit is. De Woning-APK moet een middel worden om verhuurders te verplichten problemen op te lossen, maar eigenlijk zou het niet zo ver moeten komen natuurlijk.

Andere aangenomen plannen

Daarnaast zijn er door Leefbaar Rotterdam meer moties ingediend om schimmelproblemen in Rotterdamse woningen aan te pakken. Onze motie voor een indoor luchtonderzoek met de GGD werd ook unaniem aangenomen, net als een motie om het huidige gemeentelijke beleid te evalueren en om met woningbouwcorporaties in gesprek te gaan over een nieuw beleid. Ook nam de gemeenteraad een Leefbaar-motie aan om te onderzoeken of er genoeg maatregelen worden genomen om schimmelvorming in nieuwbouwwoningen tegen te gaan. Ook met andere partijen werd er samengewerkt voor maatregelen. Samen met de Partij voor de Dieren heeft Leefbaar een motie ingediend voor handhaving op de volksgezondheid bij schimmelwoningen. Met Volt werd een motie ingediend om het gemeentelijke meldpunt beter onder de aandacht te brengen en de mogelijkheden te onderzoeken om de MeldR-app in te zetten. Deze moties zijn ook door de gehele gemeenteraad gesteund. De gemeenteraad heeft de woonwethouder met de aangenomen plannen middelen gegeven om woningcorporaties en verhuurders extra in de gaten te kunnen houden én in te grijpen, maar het is duidelijk dat de verhuurders nu eerst aan zet zijn.

Stadsbrede campagne

Het Rotterdamse stadsbestuur, waar Leefbaar ook onderdeel van uitmaakt, heeft daarnaast in de voorjaarsnota 2025 geld vrijgemaakt voor een stadsbrede campagne tegen schimmelwoningen. In de campagne worden huurders geïnformeerd over hun rechten en waar zij terechtkunnen met vragen en klachten. De campagne moet in 2026 in de hele stad te zien zijn om Rotterdamse huurders te helpen.

Stand van zaken in 2025

Uit onderzoek onder de honderden melders van het Leefbaar-meldpunt, blijkt dat er nog te weinig acties worden genomen door verhuurders. Bij het meldpunt ging ruim 80% van de meldingen over huurwoningen van woningcorporaties, de oplossing voor de Rotterdamse schimmelproblemen liggen dus voor 80% in handen van de 11 woningcorporaties die in onze stad actief zijn.

Echter blijkt dat de woningcorporaties en andere verhuurders helaas nog te weinig doen om de problemen in hun huurwoningen op te lossen, de huurders zijn hier de dupe van. Bij navraag onder melders bleek dat 77% van de problemen nog steeds niet zijn opgelost. Problemen waar huurders al jarenlang in moeten leven, ruim 71% van de mensen geeft aan dat zij al langer dan 3 jaar met de woningproblemen zitten.

De rode lijn in de meldingen is dat er vaak sprake is van achterstallig onderhoud, waardoor schimmelproblemen ontstaan. Bijvoorbeeld door lekkages die niet worden verholpen. De woningproblemen zijn ook bij de verhuurders bekend, de huurders trekken daar namelijk ook veelvuldig aan de bel. “Ondanks dat meer dan de helft van de mensen tot 20 keer contact op heeft genomen met de verhuurders, zijn zij nog steeds niet geholpen. Er is ook een grote groep die zelfs meer dan 30 keer heeft gebeld, gemaild, etc. En nog zijn de problemen niet opgelost…”, aldus Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin.

Leefbaar Rotterdam heeft naar aanleiding van deze bevindingen een open brief gestuurd naar de 11 woningcorporaties die in Rotterdam actief zijn. Vanessa Bruin: “De open brief geeft informatie over de woningproblemen waar huurders mee te maken hebben, hoe vaak zij al aan de bel hebben getrokken bij de corporaties, maar bevat vooral de duidelijke oproep: KOM IN ACTIE!”

En als verhuurders echt die verantwoordelijkheid niet willen pakken, dan moet de gemeente ze gaan dwingen. “Daarom wordt op dit moment ook gewerkt aan de uitvoering van verschillende voorstellen die in de gemeenteraad zijn gedaan, zoals de Woning APK en het luchtonderzoek.”, zo sluit Leefbaar-raadslid Vanessa Bruin af.