Rotterdam-Oosterflank, november 2001. Ronald Sørensen zit samen met z’n vrouw Nel in het kantoor van de notaris. Hij zit er om de naam van de, nieuw op te richten, partij te registreren. Vanaf dan is het bestaan van Leefbaar Rotterdam een feit. Op het moment van oprichting ligt de stad er verloedert bij. Tientallen jaren was de PvdA onafgebroken aan de macht in de stad. Soms zelfs met een meerderheid. De regentencultuur en het pappen-en-nathouden beleid vierden hoogtij. Onveilige wijken, veel criminaliteit en drugshandel waren aan de orde van de dag. Velen herinneren zich nog wel de situatie van Katendrecht, Spangen of het Centrum in de jaren ’90. Het werd tijd voor een grote schoonmaak. Het werd tijd om de problemen van de stad écht aan te pakken. Het werd tijd om de Rotterdammers hun stem weer terug te geven.

Pim Fortuyn

Op 2 januari 2002 kreeg Ronald Sørensen steun van een politicus in spé, maar bovenal een markante opiniemaker, intellectueel en schrijver: Pim Fortuyn. Fortuyn stuurde een mailtje naar Sørensen, met de strekking: ‘Maak me maar lid en stuur de rekening. Je kunt mij op jouw lijst plaatsen voor de gemeenteraad als je dat nuttig vindt en ben ook bereid tijdens de campagne voor je op te treden’. En het werd niet ‘slechts’ een plek op de lijst. Sørensen deed een stap opzij als partijleider en maakte Pim Fortuyn lijsttrekker van de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2002. Hij wist dat dit Leefbaar Rotterdam ten goede zou komen.

Na weken van campagnevoeren kwam de dag van de waarheid: 6 maart 2002, de dag van de gemeenteraadsverkiezingen. Het lot van Leefbaar Rotterdam lag nu in de handen van de kiezer. De verwachtingen waren hooggespannen. Tijdens het bekendmaken van de verkiezingsuitslag klonken de legendarische woorden: “Ik krijg inmiddels binnen dat de definitieve uitslag zegt, meneer Fortuyn, dat u zelfs 17 zetels haalt”. Met dit nieuws was de politieke aardverschuiving compleet. Het Stadhuis aan de Coolsingel was voor een avond het middelpunt van internationale belangstelling, met de aanwezigheid van pers uit alle windhoeken van de wereld.

Eerste Leefbaar-stadsbestuur

Maar hoe nu verder? 17 van de 45 zetels is een enorm mandaat van de Rotterdammers en geeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel om een stadsbestuur te vormen. En dat lukte. Samen met VVD en CDA wist Leefbaar Rotterdam, onder leiding van Fortuyn, Pastors en Sørensen, een coalitie te vormen. Voor het eerst in tientallen jaren zit de PvdA niet in het stadsbestuur van Rotterdam. Het coalitieakkoord genaamd ‘Een nieuw elan voor Rotterdam’ bevatte maatregelen die nog nooit genomen waren in Rotterdam. Dit was broodnodig om puin te ruimen. Zo werden er verschillende strenge en noodzakelijke maatregelen genomen: de introductie van preventief fouilleren tegen wapens, de invoering van een bedelverbod, de aanpak van illegale verhuur en achterstallig onderhoud, de stop van kansarmen in de stad, het schrappen van positieve discriminatie, de Rotterdamwet, de sluiting van de Keileweg, lastenverlichting en het verplichten van ‘allochtone moeders’ om de Nederlandse taal te leren.

Veel Rotterdammers waren tevreden over het beleid van Leefbaar Rotterdam, onder leiding van wethouders Pastors, van der Anker en van Sluis. Door een flink hogere opkomst onder allochtone kiezers, wist de PvdA toch weer de sleutels van de stad te krijgen na de gemeenteraadsverkiezingen van 2006. De PvdA groeide van 11 naar 18 zetels en Leefbaar zakte van 17 naar 14 zetels. Dit terwijl het aantal absolute stemmen op Leefbaar Rotterdam niet heel veel minder was dan in 2002 onder Fortuyn. Leefbaar keerde hierdoor terug in de oppositie, maar bleef zichtbaar onder leiding van Marco Pastors. Zo zette de partij zich in voor een gekozen burgemeester, verzette zich tegen overlast van Oost-Europeanen in verschillende wijken en pleitte het – destijds nog samen met de PvdA – voor het terugsturen van criminele Antillianen naar de Antillen.

Tweestrijd in 2010

Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 was Marco Pastors andermaal de lijsttrekker. Het beloofde een enorm spannende tweestrijd te worden tussen PvdA en Leefbaar. En dat werd het ook. Het was hard-tegen-hard. En de uitslag was een weerspiegeling hiervan. Zowel Leefbaar als de PvdA haalde 14 zetels, waarbij de PvdA nipt meer stemmen haalde. Aangezien er op enkele stembureaus onregelmatigheden waren geconstateerd, vocht Marco Pastors de door de kiesraad vastgestelde uitslag aan. Dit mocht helaas niet baten en na een hertelling bleek de PvdA de grootste partij van de stad te zijn en kreeg het andermaal de sleutels van de stad in handen. In deze periode bleef Leefbaar zich inzetten tegen verschillende misstanden in de stad, zoals criminele Antilliaanse wapenbezitters, slechte inburgering van allochtonen, gratis reizen voor senioren in het openbaar vervoer en lage gemeentelijke lasten.

Leefbaar weer in het stadsbestuur

In 2014 keerde het tij. Met goede moed, en kersverse lijsttrekker Joost Eerdmans, ging Leefbaar Rotterdam de verkiezingen in. Het resultaat mocht er wezen! Leefbaar Rotterdam werd de grootste partij van de gemeenteraad (14 zetels) en mocht na acht jaar oppositie voeren weer het initiatief nemen om een stadsbestuur te vormen. Samen met D66 en CDA werd er een coalitie gevormd. Tijdens die periode heeft Leefbaar Rotterdam weten te leveren: Controleurs op de metro, een harde aanpak van woonoverlast, behoud van gratis openbaar vervoer voor senioren, actie tegen eenzaamheid onder ouderen, het tegenhouden van een salafistenschool, migranten die hun eigen taallessen betalen, dalende woonlasten, hufterboetes voor vervuilers, miljoenen extra naar Rotterdam-Oost, actie tegen verpaupering in achterstandswijken, extra geld voor een schone stad, een werkbonus voor werkende Rotterdammers die een laag inkomen hebben en meer aandacht voor technische opleidingen.

Keiharde verkiezingen

De gemeenteraadsverkiezingen van 2018 waren kiezelhard. Dit omdat de verkiezingen vooral gingen over de Nederlandse identiteit, integratie en de multiculturele samenleving. Daarnaast deden de landelijke partijen PVV en DENK voor het eerst mee in Rotterdam. Hiermee waren alle ogen van de nationale pers gericht op onze stad. Leefbaar Rotterdam kwam met tal van voorstellen tijdens de campagne, die op veel hoon konden rekenen van linkse partijen zoals GroenLinks, PvdA en SP. Waaronder ons voorstel om de balans terug te brengen in de eenzijdig niet-Nederlandse winkelstraten. De Rotterdammer beloonde de heldere koers van Leefbaar met elf zetels. Dit terwijl Leefbaar de campagne begon met een grote achterstand. Hiermee werden we met afstand de grootste partij, de VVD volgde namelijk met ‘slechts’ vijf zetels. Ondanks dat Leefbaar ruim twee keer zo groot was dan de VVD en GroenLinks, wisten de zogenaamde ‘middenpartijen’ toch om Leefbaar heen een coalitie te vormen. Hiervoor waren maar liefst zes partijen nodig en 10 wethouders, iets wat nog nooit vertoond was in de stad. Hierdoor keerde Leefbaar na vier jaar terug in de oppositie en werd het stevige beleid op veiligheid en integratie ingeruild voor een beleid wat vooral erop gericht was om te deugen. Inclusiviteitsagenda’s en Black Lives Matter-politiek voerde de boventoon in het door VVD en GroenLinks gedomineerde stadsbestuur. Leefbaar Rotterdam voerde hier fel oppositie tegen, maar de gemeenteraad kende helaas een ruime linkse meerderheid op dit soort onderwerpen. Desalniettemin wisten we toch resultaten te boeken: we hielden de sloop van de Fazantstraat in Charlois en het Recreatieoord Hoek van Holland tegen, we kaartten als enige partij het wapengeweld in onze stad aan, vroegen om aandacht voor de achterstanden in onze kleine kernen Rozenburg, Hoek van Holland, Pernis en Heijplaat en verzetten ons tegen de komst van nieuwe asielopvanglocaties in onze gemeente.

In deze periode verlieten twee Leefbaar-kopstukken de partij. Joost Eerdmans richtte JA21 op en belandde in de Tweede Kamer. Tanya Hoogwerf zette haar strijd tegen huiselijk geweld voort bij Filomena.

Leefbaar nog steeds de grootste

De partij droeg voormalig Leefbaar-bestuurder Robert Simons voor als lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. Onder leiding van Simons haalde Leefbaar Rotterdam andermaal een ruime verkiezingsoverwinning: tien zetels. Hiermee was het nog altijd ruim groter dan partijen zoals de VVD, GroenLinks en D66. Ditmaal wist men niet om Leefbaar hen te werken en kwam de partij weer terug in het stadsbestuur, samen met VVD, D66 en DENK. Een spannende combinatie, maar gezien een ruime linkse meerderheid in de gemeenteraad het maximaal haalbare. In samenwerking met deze partijen hebben we afgesproken om de illegalenopvang te sluiten, een streng asielquotum in te voeren en een recordbedrag in onze veiligheid te investeren. Dit tot veel ontsteltenis van partijen zoals GroenLinks en de PvdA, die graag wegkijken.

2025 & de toekomst

De stad heeft de komende jaren ongekend veel uitdagingen. De instroom van migranten in Nederland blijft ongekend hoog en Rotterdam kan dit niet aan. Daarnaast kent de stad vele uitdagingen op het gebied van veiligheid: wapengeweld onder jongeren, explosiegeweld, ondermijnende criminaliteit en daklozenoverlast. Leefbaar blijft hier -ook vanuit de coalitie- tegen strijden, onder andere met een stevige aanpak van overlastgevende Oost-Europese daklozen, eigen actieplan voor een veiliger openbaar vervoer, een stevige aanpak om onder andere De Esch en Nesselande te bevrijden uit de greep van overlastgevend tuig en een keihard zero tolerance beleid tegen drugsoverlast in Agniesebuurt en Oude Noorden.

Waar linkse partijen roepen dat er te weinig woningen zijn, vinden wij dat er te veel mensen onze stad in komen. Er is simpelweg niet voor iedereen plek. En dat betekent dat we keuzes moeten maken in schaarste: kiezen we voor groepen nieuwkomers, zoals arbeidsmigranten, asielmigranten en statushouders óf kiezen we voor groepen die binding hebben met onze stad, zoals starters? Wij kiezen voor de laatste groep. Daarom hebben we maximale voorrang voor Rotterdammers op sociale huurwoningen in hun eigen wijk of buurt geregeld, zodat starters binding blijven houden met de wijk of buurt waar zij zijn opgegroeid. Dit is goed voor de sociale binding en houdt een wijk sterk en hecht.

Leefbaar Rotterdam heeft Ronald Buijt voorgedragen als lijsttrekker voor de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026. Deze verkiezingen worden ongekend spannend. GroenLinks/PvdA wil de genomen maatregelen van de afgelopen jaren afbreken en Leefbaar Rotterdam wil juist een schep boven op de genomen maatregelen van afgelopen jaren doen.

Kortom: de Rotterdammer staat voor een heldere keuze. Het wordt Leefbaar of Links.